Diz Eklemi Anatomisi

Diz eklemi; uyluk kemiği (femur), kaval kemiği (tibia) ve diz kapağı (patella) olmak üzere üç kemik yapı, femur ve tibia arasındaki şok absorbe edici menisküsler, tibiofemoral ve patellofemoral eklemler ve femurla tibiayı bir arada tutarak stabilizasyon sağlayan bağlardan oluşur. Diz eklemine hareket yaptıran kaslar (quadriceps, hamstring, gastrocnemius) ve kasları kemiğe bağlayan tendon adı verilen yapılar birlikte hareket ederek eklem hareketini sağlar. Sağlıklı kişilerde bu yapılar birbirleriyle uyum içinde çalışır ancak eklemin yapısının bozulduğu durumlarda ağrı, kas güçsüzlüğü, fonksiyonel performansın azalması ve hareket kısıtlılığı gibi durumlar ortaya çıkabilir.

Vücuttaki en büyük eklem olan diz eklemini oluşturan kemiklerin yüzeyi, kıkırdak denilen ince pürüzsüz kaygan bir dokuyla kaplıdır. Kayganlığı eklem sıvısı tarafından sağlanan kıkırdak yüzeyi, hareket sırasında sürtünmeyi azaltır ve eklemin rahat hareket etmesini sağlar. Kıkırdak dokunun aşınması sonucu kemikler birbirine sürtünmeye başlar ve bu durum normal hareketleri yapmayı zorlaştıracak ağrı ve kısıtlılığa yol açan kireçlenmeye (osteoartrit) neden olur.

Femur (Uyluk kemiği): Diz ile kalçayı birbirine bağlayan kemiktir. 
Tibia (Kaval kemiği): Ayak bileği ile diz eklemini birbirine bağlayan kemiktir.
Patella (Diz kapağı): Diz ekleminin ön tarafındaki küçük kemiktir. Dizin fleksiyon (bükme) ve ekstansiyonunu (düz uzatma) sağlar.
Fibula (Baldır kemiği): Diz eklemi yapısına katılmaz. Ayak bileği ile dış taraftan eklemleşir. 

Quadriseps: 4 kasın birleşiminden oluşan ve uyluğun ön kısmında bulunan bu kas dizi düz tutmayı (ekstansiyon) sağlar.

Hamstring: 3 kasın uyluk arkasında birleşiminden oluşan bu kas dizi bükmeyi (fleksiyon) sağlar.

Gastroknemius: İki başlı yüzeyel bir kas olan gastrocnemius baldırda bulunur ve diz ile ayak bileğine fleksiyon yaptırır.

Ön çapraz bağ: Tibianın femura göre öne kaymasını engeller ve diz rotasyonunu kısıtlar.
Arka çapraz bağ: Tibianın femura göre arkaya kaymasını engeller.
Yan bağlar: Dizin iç ve dışa aşırı hareketini önleyerek stabilizasyon sağlar.

Femur ve tibianın arasında bulunan ve gelen şoku bir yastık gibi absorbe eden menisküsler, vücut ağırlığını daha geniş bir alana dengeli bir şekilde yayar ve dize binen yükü taşıyan kıkırdak yüzeyleri korur. Menisküslerde bir problem olduğunda eklem yüzeyleri tam uyum sağlayamayacağı için belli noktalarda aşırı yük artışı olur ve bu da aşınma ve kireçlenmeye neden olur.